ईएनटी स्पष्ट केले: कान, नाक आणि घशातील वैद्यकीय वैशिष्ट्यांविषयी अंतर्दृष्टी

परिचय

ईएनटी, एक संक्षेप जो कदाचित अनेकांना अपरिचित वाटेल, तो कान, नाक आणि घसा आहे. हे एक वैद्यकीय वैशिष्ट्य आहे जे या तीन महत्त्वपूर्ण शारीरिक क्षेत्रांशी संबंधित विकारांचे निदान, उपचार आणि व्यवस्थापनाशी संबंधित आहे. या लेखाचे उद्दीष्ट ईएनटीची सर्वसमावेशक समज प्रदान करणे, ज्यात त्याची व्याप्ती, सामान्य परिस्थिती, निदान पद्धती आणि उपचार पर्यायांचा समावेश आहे.

ईएनटीची व्याप्ती

कान

कान हा एक जटिल अवयव आहे जो सुनावणी आणि संतुलनासाठी जबाबदार आहे. ईएनटी तज्ञ कान ​​-संबंधित मुद्द्यांची विस्तृत श्रेणी हाताळतात.

1. सुनावणी तोटा

1. बाह्य किंवा मध्यम कानातील समस्यांमुळे वाहक सुनावणीचे नुकसान होऊ शकते, जसे की इअरवॅक्स ब्लॉकेज, मध्यम -कानातील संक्रमण (ओटिटिस मीडिया) किंवा छिद्रित कानातले.

2. सेन्सॉरिनुरल सुनावणी तोटा बहुतेकदा आतील कान किंवा श्रवण तंत्रिकाच्या नुकसानीशी संबंधित असतो. हे वृद्धत्व (प्रेस्बिक्यूसिस), जोरात आवाज, विशिष्ट औषधे किंवा अनुवांशिक घटकांमुळे उद्भवू शकते.

2. कानात संक्रमण

1. ओटिटिस एक्सटर्नास, ज्याला जलतरणपटू कान म्हणून देखील ओळखले जाते, बाह्य कान कालव्याचा संसर्ग आहे, जो सामान्यत: बॅक्टेरिया किंवा बुरशीमुळे होतो. यामुळे वेदना, खाज सुटणे आणि स्त्राव होऊ शकते.

२. आधी सांगितल्याप्रमाणे, ओटिटिस मीडिया मध्यम कानाचा संसर्ग आहे, जो मुलांमध्ये अधिक सामान्य आहे. यामुळे तात्पुरती सुनावणी कमी होणे आणि कान दुखणे होऊ शकते.

3. शिल्लक विकार

1. सौम्य पॅरोक्सिस्मल पोझिशनल व्हर्टीगो (बीपीपीव्ही) ही एक सामान्य स्थिती आहे जिथे आतील कानातील लहान कॅल्शियम कण विखुरलेले बनतात, ज्यामुळे अचानक, चक्कर येणे, चक्कर येते.

२. मनीरचा रोग हा एक तीव्र विकार आहे जो आतील कानावर परिणाम करतो, ज्यामुळे व्हर्टीगो, श्रवणशक्ती कमी होणे, टिनिटस (कानात वाजणे) आणि कानात परिपूर्णतेची भावना येते.

नाक

नाक केवळ गंधाच्या अर्थानेच गुंतलेला नाही तर श्वास घेण्यात आणि आपण श्वास घेताना हवा फिल्टर करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.

1. अनुनासिक रक्तसंचय

१. gas लर्जीक नासिकाशोथ, सामान्यत: गवत ताप म्हणून ओळखला जातो, ही परागकण, धूळ माइट्स किंवा पाळीव प्राण्यांच्या खतासारखे हवेच्या पदार्थांची aller लर्जीची प्रतिक्रिया असते. यामुळे शिंका येणे, वाहणारे नाक, अनुनासिक रक्तसंचय आणि खाज सुटणारे डोळे.

२. नॉन - gic लर्जीक नासिकाशोथ चिडचिड (उदा. सिगारेटचा धूर, मजबूत गंध), हार्मोनल बदल किंवा काही औषधे यासारख्या घटकांमुळे होऊ शकते.

2. अनुनासिक पॉलीप्स

1. ही मऊ, वेदनारहित वाढ आहे जी अनुनासिक परिच्छेद किंवा सायनसच्या अस्तरांवर विकसित होते. ते अनुनासिक वायुमार्ग अवरोधित करू शकतात, ज्यामुळे श्वास घेण्यास त्रास होतो, वास कमी होतो आणि एक वाहणारे नाक.

3. सायनुसायटिस

1. तीव्र साइनसिटिस हा सामान्यत: सर्दीनंतर व्हायरल किंवा बॅक्टेरियाच्या संसर्गाचा परिणाम असतो. यामुळे सायनसमध्ये वेदना आणि दबाव, अनुनासिक रक्तसंचय आणि जाड, रंगीत अनुनासिक स्त्राव होतो.

२. क्रॉनिक सायनुसायटिस 12 आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ टिकते आणि वारंवार संक्रमण, अनुनासिक पॉलीप्स किंवा शरीरविषयक विकृतींमुळे होऊ शकते.

घसा

घसा श्वास घेणे, गिळणे आणि बोलणे यासारख्या कार्यात सामील आहे.

1. टॉन्सिलिटिस

1. हे टॉन्सिल्सची जळजळ आहे, सामान्यत: व्हायरल किंवा बॅक्टेरियाच्या संसर्गामुळे होते. लक्षणांमध्ये घसा खवखवणे, गिळणे, ताप आणि सूजलेल्या टॉन्सिल्सचा समावेश आहे.

2. लॅरिन्जायटीस

1. स्वरयंत्रात (व्हॉईस बॉक्स) जळजळ झाल्यास कर्कशपणा, कमकुवत आवाज किंवा आवाजाचे संपूर्ण नुकसान होऊ शकते. हे आवाज, संक्रमण किंवा acid सिड रिफ्लक्सच्या अतिरेकमुळे होऊ शकते.

3. झोपेचा श्वसनक्रिया

1. जेव्हा घश्याच्या मागील बाजूस स्नायू झोपेच्या वेळी जास्त आराम करतात, वायुमार्ग अवरोधित करतात तेव्हा अडथळा आणणारी स्लीप एपनिया होते. यामुळे श्वासोच्छ्वास, स्नॉरिंग आणि दिवसाच्या झोपेमध्ये व्यत्यय आणतो.

ईएनटी मध्ये निदान पद्धती

शारीरिक तपासणी

ईएनटी तज्ञ शारीरिक परीक्षांसाठी विविध साधने वापरतात.

1. ऑर्थोस्कोप

1. हे कान कालवा आणि कानातले तपासण्यासाठी वापरले जाते. हे कानातील संक्रमण, इअरवॅक्स ब्लॉकेज किंवा कानातलेचे छिद्र शोधण्यात मदत करते.

2. राईनोस्कोप

1. एकतर कठोर किंवा लवचिक एक राईनोस्कोप, नाक आणि सायनसच्या आतील बाजूस दृश्यमान करण्यासाठी वापरला जातो. हे अनुनासिक पॉलीप्स, विचलित सेप्टम किंवा सायनुसायटिसची चिन्हे ओळखू शकते.

3. लॅरिन्गोस्कोप

1. स्वरयंत्रात स्वरयंत्र आणि स्वरात दोरखंड पाहण्यासाठी लॅरींगोस्कोपचा वापर केला जातो. लॅरिन्जायटीस किंवा घशातील ट्यूमर सारख्या परिस्थितीचे निदान करण्यासाठी ते आवश्यक आहेत.

निदान चाचण्या

1. ऑडिओमेट्री

1. ही चाचणी एखाद्या व्यक्तीच्या श्रवणशक्तीची क्षमता मोजते. हे सुनावणी तोटाचे प्रकार आणि पदवी निदान करण्यात मदत करते.

2. टायम्पेनोमेट्री

1. हवेच्या दाबातील बदलांच्या प्रतिसादात कानातल्या हालचालीचे मोजमाप करून मध्यम कानाच्या कार्याचे मूल्यांकन करते.

3. अनुनासिक एंडोस्कोपी

1. ही प्रक्रिया अनुनासिक परिच्छेद आणि सायनसचे तपशीलवार दृश्य प्रदान करते. बायोप्सी संशयास्पद ऊतक किंवा अनुनासिक पॉलीप्स काढण्यासाठी याचा वापर केला जाऊ शकतो.

ईएनटी मध्ये उपचार पर्याय

वैद्यकीय उपचार

1. औषधे

1. कानातील संक्रमणासाठी, बॅक्टेरियाच्या संसर्गासाठी प्रतिजैविक औषध लिहून दिले जाऊ शकते. अँटीहिस्टामाइन्स आणि अनुनासिक कॉर्टिकोस्टेरॉईड्स सामान्यत: एलर्जीक नासिकाशोथ आणि सायनुसायटिससाठी वापरल्या जातात.

२. कान थेंब बाह्य - कानातील संक्रमणाचा उपचार करू शकतात, तर चक्कर कमी करण्यासाठी औषधे शिल्लक विकारांसाठी वापरली जातात.

2. इम्यूनोथेरपी

1. गंभीर gic लर्जीक नासिकाशोथसाठी, rge लर्जीन - विशिष्ट इम्युनोथेरपी (gy लर्जी शॉट्स) एक प्रभावी दीर्घ -मुदतीचा उपचार पर्याय असू शकतो.

शल्यक्रिया उपचार

1. कान शस्त्रक्रिया

1. छिद्रित कानातले दुरुस्त करण्यासाठी टायम्पॅनोप्लास्टी केली जाते. कोक्लियर इम्प्लांट्सचा वापर गंभीर सेन्सॉरिनल सुनावणी कमी होण्याच्या उपचारांसाठी केला जातो.

२. विशिष्ट प्रकारच्या प्रवाहकीय सुनावणी कमी करण्यासाठी स्टेपेडेक्टॉमी हा एक शल्यक्रिया आहे.

2. नाक शस्त्रक्रिया

1. सेप्टोप्लास्टी विचलित सेप्टम दुरुस्त करण्यासाठी केले जाते. एंडोस्कोपिक सायनस शस्त्रक्रिया क्रॉनिक सायनुसायटिसचा उपचार करण्यासाठी आणि अनुनासिक पॉलीप्स काढून टाकण्यासाठी वापरली जाते.

3. घसा शस्त्रक्रिया

१. टॉन्सिलॉमी म्हणजे टॉन्सिल्सची शल्यक्रिया काढून टाकणे, सहसा वारंवार टॉन्सिलिटिससाठी. अवरोधक स्लीप एपनियासाठी यूव्हुलोपॅलाटोफॅरिनोप्लास्टी (यूपीपीपी) एक उपचार पर्याय आहे.

निष्कर्ष

ईएनटी हे एक वैविध्यपूर्ण आणि आवश्यक वैद्यकीय वैशिष्ट्य आहे जे आपल्या दैनंदिन जीवनातील अनेक पैलूंवर स्पर्श करते, ऐकून आणि श्वासोच्छवास आणि वास घेण्याबद्दल बोलण्यापासून. ईएनटीच्या क्षेत्रातील सामान्य परिस्थिती, निदान पद्धती आणि उपचार पर्याय समजून घेतल्यास व्यक्तींना त्यांचे आरोग्य अधिक चांगले व्यवस्थापित करण्यास आणि आवश्यकतेनुसार योग्य वैद्यकीय सेवा मिळविण्यात मदत होते. ते हंगामी gies लर्जीचे एक साधे प्रकरण असो किंवा क्रॉनिक सायनुसायटिस किंवा सुनावणी कमी होणे यासारख्या अधिक जटिल स्थितीत असो, ईएनटी तज्ञ योग्य निदान आणि उपचार प्रदान करण्यासाठी ज्ञान आणि साधनांनी सुसज्ज आहेत.